Bangor Dyslexia Test

Το Βangor Dyslexia Test είναι ένα τεστ αξιολόγησης, το οποίο χορηγούμε για να διαπιστώσουμε αν ο μαθητής που αξιολογούμε εμφανίζει χαρακτηριστικά των δυσλεξικών. Δεν είναι ένα αξιόπιστο μέσο για τη διάγνωση της δυσλεξίας αλλά αποτελεί μέρος μιας διαγνωστικής διαδικασίας. Το Βangor Dyslexia Test μας δίνει πληροφορίες για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο μαθητής. Τα scores της επίδοσης των παιδιών έχουν σκοπό να μας καθοδηγήσουν για το τι παρεμβάσεις και τι πρόγραμμα θα ακολουθήσουμε. Το τεστ δίνεται σε παιδιά άνω των 7 με 8 χρόνων. Δεν επιτρέπεται να δώσουμε το τεστ σε παιδιά μικρότερης ηλικίας, ακόμη και η χορήγηση του τεστ σε μαθητές 7-8 χρόνων μας κάνει να είμαστε επιφυλακτοί ως προς τα αποτελέσματα που θα μας δώσει.

Συνεργασία ειδικού παιδαγωγού και γενικού δασκάλου...

Οι συνθήκες εργασίας, ο τρόπος ζωής, ο ατομισμός είναι παράγοντες που χωρίς να το θέλουμε αναστέλλουν τη συνεργασία στη δουλειά που επιλέγουμε να κάνουμε...Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού όμως, προυποθέτει μία σωστή συνεργασία με το σύνολο των εκπαιδευτικών, των γονέων και του μαθητικού δυναμικού του σχολείου.
Συνέχεια...

Ας ασχοληθούμε με τη συνεργασία του γενικού δασκάλου και του ειδικού παιδαγωγού...πολλές φορές ο δάσκαλος της τάξης θέλει να "ξεφορτωθεί" ένα δύσκολο, ανυπάκουο, μη συμβατό με τη μάζα, ενοχλητικό με μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς μαθητή από την τάξη του για να μπορέσει να ολοκληρώσει το μάθημά του με τους υπόλοιπους μαθητές που "παίρνουν τα γράμματα". Έτσι, για καλή του τύχη υπάρχουν τα τμήματα ένταξης όπου στέλνει το δύσκολο, ανυπάκουο, ενοχλητικό κλπ μαθητή. Ο ειδικός δάσκαλος από την άλλη μεριά προσπαθεί να "εντάξει" αυτό το μαθητή χωρίς να βλέπει αποτέλεσμα καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς...και όλοι αναρωτιούνται...που έγκειται το λάθος;;
Χωρίς αμφιβολία το λάθος είναι ότι οι δύο δάσκαλοι (ειδικός και γενικός) δε συνεργάστηκαν..γιατί όμως;; Η απάντηση είναι διαφορετική κάθε φορά...γι' αυτό οι ευσυνείδητοι εκπαιδευτικοί καλό θα ήταν να προλαμβάνουν τέτοια φαινόμενα όσο γίνεται πιο νωρίς...

Η βάση για τη σωστή ένταξη ενός μαθητή είναι η επιτυχημένη συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών που εμπλέκονται στη μαθησιακή διαδικασία...Ο ειδικός δάσκαλος αλλά και ο γενικός πρέπει να συνεργάζονται εθελοντικά, χωρίς να τους το επιβάλλει η νομοθεσία ή ο διευθυντής τους. Οι ρόλοι τους είναι ξεκάθαροι, πράγμα που σημαίνει ότι ο καθένας είναι ισότιμος απέναντι στον άλλον. Οι στόχοι που πρέπει να θέσουν επιβάλλεται να είναι κοινοί και ο καθένας τους είναι υπεύθυνος για τη συμμετοχή και τη λήψη αποφάσεων. Αναλαμβάνουν τις ευθύνες για τις συνέπειες των πρακτικών τους και στηρίζονται ο ένας στον άλλον. Μία σωστή συνεργασία προυποθέτει ευελιξία και αναπτυγμένες κοινωνικές, διαπροσωπικές και επικοινωνιακές σχέσεις. Ας αφήσουμε τους "κομπλεξισμούς", τις μικρότητες, τις μιζέριες και ας αφοσιωθούμε στη δουλειά και στο έργο...

Οι φιλοσοφικές αρχές της ένταξης...

Ο απώτερος σκοπός της ένταξης δεν είναι τα παιδιά με ειδικές ανάγκες να ενταχθούν στη γενική τάξη αλλά να τα διδάξουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να τους δώσουμε περισσότερες ευκαιρίες να συμμετέχουν για να έχουν πρόσβαση στην τάξη και στη γνώση...Η ένταξη είναι ευθύνη του ειδικού παιδαγωγού αλλά και του γενικού δασκάλου.
Το παιδί έχει δικαίωμα να ανήκει στην τάξη του. Το σχολείο πρέπει και έχει την υποχρέωση να σέβεται και να εκτιμά τη δαφορετικότητα. Η ανάπτυξη του παιδιού έρχεται μέσα από την επικοινωνία με άλλους συνομηλίκους του. Όλοι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να κάνουν όνειρα και να εκφράζουν τις προσδοκίες τους.

Διακόσμηση τμήματος ένταξης....μέσα κι έξω

Όπως όλοι γνωρίζετε το περιβάλλον της τάξης πρέπει να είναι ευχάριστο και δημιουργικό για τα παιδιά που περνούν τουλάχιστον πέντε ώρες την ημέρα μέσα σε αυτήν...Έτσι και το τμήμα ένταξης πρέπει να είναι μία τάξη που θα αγκαλιάσει και θα ενθουσιάσει τους μαθητές σας...Μην πτοειθείτε αν η τάξη σας είναι μικρή, άβολη ή η παλιά αποθήκη του σχολείου, εσείς το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να δημιουργήσετε ένα χώρο πολύ ευνοϊκό για τα δικά σας παιδιά...Αφηστε τη φαντασία σας να τρέξει, να περιπλανηθεί και όλα θα κυλήσουν ομαλά...Συνέχεια...

Αρχικά αυτό που πρέπει, είναι να δημιουργήσετε γωνιές όπου τα παιδιά θα ξεκουράζονται, θα διαβάζουν, θα δημιουργούν..είναι σημαντικό να ξέρουν ότι το τμήμα ένταξης τους δίνει τη δυνατότητα να αναπτύξουν τα ταλέντα τους, τα ενδιαφέροντά τους..δημιουργήστε τη γωνιά της τεχνολογίας όπου θα υπάρχει ο ηλεκτρονικός σας υπολογιστής με τα κατάλληλα λογισμικά και τον εκτυπωτή..δώστε τους την ευκαιρία να πάρουν πρωτοβουλίες και να πειραματιστούν με τις νέες τεχνολογίες. Μην επικεντρώνεστε μόνο στη γλώσσα και στα μαθηματικά αλλά ανοίξτε τους τους ορίζοντες στα καλιτεχνικά,στις γενικές γνώσεις, αναπτύξτε το διάλογο και τη συζήτηση...γίνεται αυτό που θέλουν...δάσκαλοι και φίλοι...μην τους πιέζετε στα μαθήματα αλλά κερδίστε την εμπιστοσύνη τους...διδάξτε στα παιδιά πράγματα χωρίς να είναι βαρετά...αφήστε να σας καθοδηγήσουν...

Στους τοίχους μπορείτε να βάλετε πράγματα που αφορούν τα μαθήματα όπως τα γράμματα της αλφαβήτας, τους αριθμούς, τις μέρες, τους μήνες...μην ξεχάσετε να έχετε ειδική γωνία για τα έργα των μεγάλων ζωγράφων και συγγραφέων..πάνω από την πόρτα μπορείτε να βάλετε μία αφίσα που να λέει "καλως ήρθατε" και πάνω από τον πίνακα μία ταμπέλα που να λέει "καλημέρα". Αφήστε το τμήμα ένταξης να γίνει η τάξη με τα χρώματα όπου τα παιδιά θα μπορούν να μαθαίνουν παίζοντας χωρίς να φοβούνται για το βαθμό και την επίδοση τους...

Αντιμετώπιση ειδικών μαθησιακών δυσκολιών στο σχολείο

Στο νηπιαγωγείο μπορείτε να ενισχύσετε το συντονισμό των λεπτών κινήσεων, ώστε να χρειάζεται η συντονισμένη κίνηση του ματιού, του χεριού και των δαχτύλων με διάφορα παιχνίδια. Τέτοια παιχνίδια είναι: να μαζεύει το παιδί μικροσκοπικά αντικείμενα όπως κουμπιά, πετρούλες, χάντρες, βόλους, ρύζι, βότσαλα. Να κόβει με το ψαλίδι πάνω σε ευθείες, σε σχήματα, να περνάει χάντρες με χοντρή βελόνα, να αδειάζει μικροσκοπικά αντικείμενα μέσα σε δοχεία, βάζα, να χωρίζει διάφορα κουμπιά ανάλογα με το χρώμα τους. Τέτοιες εργασίες βοηθούν το παιδί να δυναμώσει το μυικό του σύστημα, να ενεργοποιήσει το οπτικό του σύστημα στην οπτική αλληλουχία, οπτική αντίληψη και διάκριση.
Συνέχεια...

Για τον προσανατολισμό του παιδιού, μπορείτε να κάνετε ασκήσεις με χορό-βήματα π.χ ένα βήμα μπροστά, δυο βήματα πίσω, ένα αριστερά κλπ. Ασκήσεις με στεφάνια, σχοινάκι,λάστιχο π.χ πηδηματάκια μέσα ή έξω από το στεφάνι κ.α. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μπάλα και να κάνετε δραστηριότητες π.χ να πετάει τη μπάλα το ένα παιδί στο άλλο, να βάζουν τη μπάλα στο καλάθι κλπ. Τέτοιες δραστηριότητες μπορεί να δημιουργήσει η νηπιαγωγός, ο γυμναστής και ο δάσκαλος στην τάξη.

Στο δημοτικό ο δάσκαλος πρέπει να επιμείνει στη σωστή γραφή των γραμμάτων, στο σωστό τρόπο που πιάνει ο μαθητής το μολύβι, στο σωστό τρόπο που πρέπει να είναι το τετράδιο. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί να μάθει να αναγνωρίζει το όνομά του αρχίζοντας από τα αριστερά προς τα δεξιά. Γράψτε πρώτα εσείς και βάλτε το παιδί να γράψει πάνω στα δικά σας γράμματα. Μη δίνετε μολύβια που μουτζουρώνουν εύκολα. Δώστε στο παιδί να ζωγραφίζει και να χρωματίζει όσο θέλει, γιατί αυτό το βοηθάει στον έλεγχο του μολυβιού. Ενθαρρύνετε το παιδί όταν σας παραδίδει ένα ακαταλαβίστικο κείμενο. Όταν διδάσκετε πώς γράφετε ένα γράμμα να κάθεστε δίπλα του και ποτέ απέναντί του, γιατί θα το μπερδέψετε και θα του προκαλέσετε προβλήματα. Στο παιδί δεν μαθαίνω το όνομα του γ΄ραμματος αλλά τον ήχο του π.χ "α" και όχι "άλφα΄". Όταν μαθαίνω στο παιδί ένα γράμμα επιμένω στην επανάληψη, στην αναγνώριση και στην ονομασία του.

Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες

Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες είναι μία κατηγορία δυσκολιών που αφορούν το γραπτό λόγο και την αδυναμία των παιδιών να διαβάζουν και να γράφουν σωστά. Η δυσλεξία και η δυσορθογραφία εντάσσονται στις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Όμως για κανέναν λόγο δεν πρέπει να συγχέουμε τη χαμηλή επίδοση στη γλώσσα και στο γραπτό λόγο με χαμηλή νοητική ικανότητα, με αισθητηριακές βλάβες (τύφλωση, κώφωση), με νευρολογικές βλάβες, διαταραχές άγχους, ψυχολογικά προβλήματα ή συναισθηματικές διαταραχές. Με άλλα λόγια, οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες προυποθέτουν κανονική ή υψηλή νοημοσύνη και να μην υπάρχουν οι προαναφερθέντες διαταραχές. Τέλος, υπάρχουν περιπτώσεις που οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες συνυπάρχουν με άλλες διαταραχές αλλά αυτό δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία σύμπτωση.

Κανόνες για την αξιολόγηση στο τμήμα ένταξης

Όταν ο ειδικός παιδαγωγός κάνει αξιολόγηση στους μαθητές που θα φοιτήσουν στο τμήμα ένταξης τότε θα πρέπει να έχει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά. Έτσι, πριν από την αξιολόγηση συζητάμε με το παιδί για το σχολείο, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο σχολείο. Το ρωτάμε ποια μαθήματα του αρέσουν και ποια όχι. Συνήθως τα μαθήματα που δεν του αρέσουν είναι και αυτά στα οποία παρουσιάζει δυσκολίες. Γίνεται μια συζήτηση γιατί δεν του αρέσουν, τι είναι αυτό που δεν καταλαβαίνει κλπ. Στη συνέχεια, του εξηγούμε τι πρόκειται να ακολουθήσει και του εξηγούμε ότι θα τον ρωτήσουμε κάποια πράγματα αν όμως δεν τα θυμάται ή δεν μπορεί να απαντήσει δεν πειράζει. Του επισημαίνουμε ότι δεν πρόκειται να βάλουμε κάποιο βαθμό αλλά ότι θέλουμε να δούμε τι δεν έχει καταλάβει για να το βοηθήσουμε. Το πιο σημαντικό είναι ότι η συμμετοχή του παιδιού στην αξιολόγηση κρίνεται αναγκαία γι'αυτό κι εμείς πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και διακριτικοί.
Συνέχεια...

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης ο ειδικός παιδαγωγός δεν πρέπει να βοηθήσει το παιδί στις απαντήσεις. Θα πρέπει να είναι ουδέτερος και θα πρέπει να καταγράφει τις απαντήσεις του παιδιού όπως και οποιαδήποτε άλλη πληροφορία που θα του είναι χρήσιμη. Επίσης, προσέχουμε το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε, το παιδί πρέπει να καταλάβει αυτά που του λέμε και όχι να χρησιμοποιούμε εκφράσεις άγνωστες και δύσκολες γιατί θα μπερδευτεί και θα αποτύχει στην αξιολόγηση. Άρα είμαστε σύντομοι και κατανοητοί στα λεγόμενά μας. Τέλος, δεν πιέζουμε το παιδί να τελειώσει γρήγορα. Του δίνουμε χρόνο να σκεφτεί και δεν τον αγχώνουμε για το χρόνο.

Στο τέλος της αξιολόγησης, συζητάμε με το μαθητή και του εξηγούμε πού πήγε καλά και πού όχι, τον καθησυχάζουμε και τον ενθαρρύνουμε για αυτή του την προσπάθεια. Στη συνέχεια, του εξηγούμε ότι μπορούμε να τον βοηθήσουμε με συγκεκριμένους τρόπους στο μάθημα που δυσκολεύεται και ζη΄ταμε τη γνώμη του για το αν θα ήθελε να συνεργαστεί μαζί μας. Πρέπει να αφήνουμε χώρο στο παιδί να αποφασίζει και αυτό για την εξέλιξη της μάθησης, να δίνουμε ευκαιρίες και περιθώρια όσο γίνεται.